Страйк у школе для Беларусі зьява досыць рэдкая, акцыя пратэсту у ваўкавыскай школе з польскай мовай навучаньня мае да ўсяго «нацыянальны акцэнт».

У ваўкавыскай польскамоўнай школе з пачаткам навучальнага году не змаглі пачаць работу тры пэдагогі з Польшчы, якія працавалі тут у папярэднія гады: Ёланта Гаўліцкая — настаўніца пачатковых клясаў, выкладчыца фізыкі Ёана Гондра і Анэта Бузук, якая выкладала польскую мову.

Вучні старэйшых клясаў выказалі з гэтай нагоды свой пратэст. Дарэчы, Анэта Бузук працавала ў Ваўкавыску з дня адкрыцьця школы, кіравала дружынай харцараў «Шэрыя ваўкі».

Сытуацыяй у ваўкавыскай школе заняліся чыноўнікі ад адукацыі. Пакуль што заняткі адноўлены, але настаўнікам з Польшчы магчымасьць вярнуцца у Ваўкавыск не прадставілі, іхнія навучальныя гадзіны падзеляць паміж сабой мясцовыя пэдагогі.

Ваўкавыская школа N8 з польскай мовай навучаньня – другая пасьля гарадзенскай N36, што пабудаваны на грошы польскага ўраду. Уласьнікам абедзьвюх зьяўляецца Саюз палякаў. Але трэба зазначыць, што цяперашняе кіраўніцтва афіцыйнага СПБ, сфармаванае па патрабаваньні беларускіх уладаў, уладамі польскімі не прызнаецца легітымным, дэмакратычна абраным.

Трэба сказаць, што замежныя настаўніцы знаходзіліся матэрыяльна ў лепшым становішчы за сваіх беларускіх каляжанак. Паколькі іх накіравала ў іншую краіну міністэрства адукацыі Польшчы, яны атрымлівалі два заробкі – больш салідны польскі і звычайны – беларускі.

Пры гэтым школа невялікая – усяго 178 вучняў, таму нагрузкі, адпаведна і заробкі, у настаўнікаў ня самыя значныя. З гэтай прычыны атрымаць лішнія гадзіны выкладаньня, якія раней належалі настаўнікам з Польшчы, у прынцыпе ніхто ня супраць.

Дарэчы, адзін з чыноўнікаў мне сказаў: ранейшая патрэба ў настаўніках з Польшчы тлумачылася недахопам сваіх кадраў. Але за апошні час стала больш пэдагогаў, падрыхтаваных факультэтам польскай філялёгіі Гарадзенскага унівэрсытэту.

А па-другое, нямала беларускіх выпускнікоў, атрымаўшы пэдагагічную адукацыю ў Польшчы, вяртаюцца дахаты, бо яны ня могуць канкураваць на польскім рынку працы нароўні з палякамі.

Адна з настаўніц мне сказала: у ідэале някепска, што польскай мове нашых вучняў навучаюць самі палякі. Але калі патрабаваць абсалютнага, тады трэба, каб ангельскай ці нямецкай мове абавязкова навучалі ангельцы ці немцы…

Гэтая настаўніца лічыць: вучні дзьвюх школаў з польскай мовай навучаньня папросту заўсёды адчувалі сваю прывілеяванасьць: большасьць выпускнікоў заўжды імкнулася паступіць у польскія вну, тым больш навучаньне для іх там звычайна бясплатнае.

Паводле актывіста польскага грамадзкага руху Андрэя Пачобута, Міністэрства адукацыі РБ зьвярнулася паўгода таму да мінадукацыі РП з просьбай прааставіць для працы ў Беларусі на цяперашні навучальны год 14 настаўнікаў, у тым ліку трох — для ваўкавыскай школы. Карацей, гэта было пажаданьнем беларускага боку.

Фармальна прычына непрыезду польскіх настаўнікаў – неабходнасьць ліцэнзіі на працу замежных грамадзянаў, пра патрэбу якой органам адукацыі на самым пярэдадні верасьня  паведамілі з міністэрства ўнутраных справаў. Дарэчы, не прыехаў з Польшчы і настаўнік фізыкі ў гарадзенскую школу N36, якая днямі адзначыла 10-годзьдзе з дня адкрыцьця.